Scheepswerf voorheen Balk

Zaterdag 18 september 2010

Gistermiddag de opendag van de voormalige scheepswerf BALK bezocht, het is prachtig geworden, lees het verslag met foto's hieronder.

De scheepswerf van Balk als historie is opnieuw opgebouwd aan de haven. Hoewel de werf er nooit zo uit heeft gezien is er een combinatie gemaakt voor reparatie van botters en een leerschool voor het oude ambachtswerk voor jongeren en bemand door vrijwilligers met nog het vakmanschap van vroeger in de vingers. Tevens geeft het interieur een beeld van het verleden van de Zuiderzee visservloot.

Als je binnenkomt is er eerst de entree/receptie en wat gelijk opvalt, behalve de geur van pek, touw en zeilwerk, het mooie stalen model van de EB 24 aan de muur. Deze is gemaakt door Henk Petersen, bijnaam de “Non”.

Henk was vroeger de havenmeester en door weer en wind tufte hij op zijn brommer langs de schepen met altijd een sigaar in de mond.  Vaak zat hij ook in het bijgelegen benzinestation met andere oud Elburgers bij te praten onder het genot van koffie. Het praathuis werd dit Essostation ook wel genoemd. Naar later bleek kon hij staal en ijzer kneden en naar zijn hand zetten zodat er een prachtig model ontstond…. Een vakman eerste klas. De laatste jaren van zijn leven heeft hij zich helemaal ingezet voor de werf en heeft de opening niet meer mogen maken. Wat blijft is de herinnering aan deze man en zijn fantastische ”producten”.

Achter de receptie is de werkplaats, deze was (helaas) niet opengesteld  voor de bezichtiging, dus de trap omhoog. Hier heeft men een tentoonstellingsruimte ingericht met foto’s van vroeger zoals visserijspullen en heel veel  zeer mooie modellen van de vroegere Zuiderzeevloot. Zoveel moois past bijna niet op de foto.

Overzicht tentoonstelling

Modelbouw tafel voor de botters

Hier is ook een modelwerkplaats en vrijwilligers bouwen vol liefde de antiekjes en het vooronder is helemaal ingericht inclusief de potkachel, de kooien enz. Als men tevreden is dan pas gaat het bovendek erop. Echt smullen in deze hoek van het gebouw.

Detail van modelbotter in aanbouw, tot in de puntjes precies

Er is ook een hoekje ingericht van de “werkplaats” van de NON of tewel  Henk Petersen. Na zijn overlijden mocht de werf zijn schuurtje opruimen en de inhoud daarvan heeft nu zijn plekje hier gevonden.

De werkbank van Henk (De Non) uit zijn schuurtje

Ongelooflijk dat met weinig hulpmiddelen deze man zulke mooie modellen uit ijzer kon persen. Hij hield van staal want bollingen in zeilen is met stof niet na te maken vond hij. Het bottermodel als windwijzer op het gebouw komt ook van zijn hand.

Bestuurskamer ( Directie tafel )

We komen nu in het midden gedeelte van het pand, hier is een directie kamer gebouwd, Balk heeft deze nooit gehad dus je moet het zien als de bestuurskamer van de werf, wel een prachtig uitzicht over de Elburgerhaven en natuurlijk hier en daar een modelletje geplaatst.

Hierachter is de grote middenloods, via een scheepslift kunnen hier de schepen naar binnen gereden worden, er is plaats voor 2 botters achter elkaar. Balk had bij zijn laatste verbouwing hier een ingegraven scheepsdok, maar deze is verwijderd (gedicht) door de stichting. De moderne lift is aan het gezichtsveld onttrokken als de deuren naar het water dicht zijn. De hal was tijdens mijn bezoek leeg dus geen foto van gemaakt. Naast deze hal nog een hal waar een botter kan liggen. Nu is daar de PieterNella de voormalige EB69 en in erg verwaarloosde staat, ik wil het woord verrot nog niet gebruiken. Ze is in de loop der jaren verbouwd tot plezierbottertje met opbouw, maar daarna ging het snel bergafwaarts met haar. Onderhoud aan houtenschepen is een “must” en kost heel veel geld. Dat toegevoegde gaat er allemaal weer af en over een paar jaar is ze weer origineel met heel veel nieuw hout. Gelukkig heeft de stichting een flinke hoeveelheid eikenhout als donatie gekregen dus ze kunnen vooruit.

De PieterNella wachtende op renovatie

Hierna dezelfde weg terug gewandeld door het pand en toch weer in de afdeling tentoonstelling blijven “hangen”, het ziet er ook zo mooi uit. Daarna nog een rondje buitenom gemaakt. Ze hebben 2 hellingen, een moderne en een ouderwetse met een kaapstander, hoewel die ook via de electrische lier bediend kan worden. Vroeger stond er een soort molen met een (blind?) paard er in om de schepen omhoog te draaien. Ik heb dit nog op een filmpje op DVD, maar er zitten copyrights op dus dat zal ik verder hier niet laten zien. Daarom heet de botterfeestzaal ( een oude loods ) 1x per jaar ook “Het blinde paard” tijdens  de Botterdagen in september. Ik denk dat het wel goed gaat komen met de Botterwerf ondanks de moeilijke tijden die ons maar ook hun te wachten staan (subsidie verschraling)

Ik blijf het volgen wat daar gaat gebeuren.